Lịch sử rang cà phê không ngừng tiến triển theo hướng tự nhiên, đan xen với việc sử dụng các dụng cụ nấu ăn hàng ngày. Vì vậy, để xác định chính xác thời điểm người ta lần đầu tiên nảy ra ý tưởng rang xay cà phê có vẻ như là không thể, bởi quá trình này đã phát triển đồng bộ với cuộc sống hàng ngày và không có ghi chép nào cụ thể.
Trong giai đoạn mà cà phê được coi là một phần của bữa ăn hơn là một loại đồ uống, chảo làm từ đất nung hoặc cối xay đá đã trở thành sự lựa chọn nguyên thủy nhất cho việc rang và xay cà phê. Các bước tiếp theo, như đặt trên lửa than nóng hoặc bếp lửa, đôi khi kết hợp với việc cào đảo để đảm bảo hạt cà phê chín đều, tất cả đã tạo nên một phần quan trọng trong lịch sử rang cà phê độc đáo.
Thuở sơ khai của lịch sử rang cà phê
Mục lục
Vào năm 800 sau Công nguyên, người Ethiopia đã coi cà phê như một loại thực phẩm. Họ nghiền nhuyễn cả quả cà phê, từ nhân đến vỏ, để tạo thành những chiếc bánh tròn, hình dạng được kết dính bằng mỡ.
Ngày xưa, cả quả cà phê khô cũng trải qua quy trình tương tự. Điều này đã làm nên cối đá nguyên thủy và chày đá, trở thành những công cụ nghiền cà phê nguyên thủy nhất từ trước đến nay.
Những dấu mốc đầu tiên lịch sử rang cà phê bắt đầu khi người ta rang toàn bộ quả cà phê phơi khô trên ngọn lửa, khoảng thế kỷ thứ 13-14. Các dụng cụ đầu tiên làm từ đất nung hoặc đá.
Đến khoảng thế kỷ 15, dụng cụ rang cà phê chuyên dụng đầu tiên xuất hiện ở Ba Tư. Chúng giống như một chiếc thìa đục lỗ lớn, có cán dài, được thiết kế để rang trên lửa hoặc lò than với ít cà phê mỗi lần, phát minh này đã chứng minh rằng người xưa đã nhận ra tầm quan trọng của sự lưu thông không khí trong quá trình rang.
Trong giai đoạn lịch sử rang cà phê từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 16, người ta đã sử dụng chảo có lòng sâu với tay cầm và chân dài để rang cà phê, đặc biệt là ở Bagdad và Mesopotamia. Những dụng cụ này có tay cầm dài khoảng một mét và lòng chảo đường kính 20cm, kèm theo một chiếc muỗng dài bằng kim loại để cào đảo hạt
Phần lòng chảo này giúp hạt cà phê di chuyển dễ dàng hơn và chín đều hơn. Có thể thấy rằng, khi người ta biết đảo hạt cà phê khi rang thì đã hình thành các kiến thức rang cà phê cơ bản.
Các cải tiến được tiếp tục trong suốt thế kỷ 16, với chiếc chảo rang (giống một chiếc nồi hơn) xuất phát từ Cairo, Ai Cập. Nó có nắp đậy kín và tay quay đầu chảo, giúp quá trình đảo trộn.
Dụng cụ rang chuyên dụng
Trong hành trình lịch sử rang cà phê, dụng cụ rang hình trụ (Cylinder coffee roaster) là một đột phá quan trọng từ thế kỷ 17, được cho là bắt nguồn từ Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng được làm từ tấm thiếc hoặc đồng, có nắp đậy và tay quay dài để hạt cà phê tự do di chuyển bên trong, giữ cho hương thơm của cà phê không bị mất đi, theo niềm tin thời kỳ đó.
Dụng cụ rang hình trụ không chỉ là sự cải tiến so với việc rang trên chảo, mà còn khiến hạt có thể di chuyển liên tục, tránh tiếp xúc trực tiếp với lửa. Phát minh này dù có được công nhận ở thời điểm đó hay không, thì vẫn là một bước tiến đột phá trong lịch sử rang cà phê của loài người.
Sau đó, xuất hiện dụng cụ rang sắt trắng (tấm sắt tráng thiếc) của Elford tại Luân Đôn, Anh vào khoảng năm 1660. Nó đơn giản chỉ là một hộp hình trụ với trục dài và cửa trượt bên hông, được coi là một đột phá về kỹ thuật chế tác.
Khởi nguyên của rang thương mại
Trước khi có dụng cụ rang của Elford, người châu Âu thường sử dụng chảo pudding cũ và chảo rán để rang cà phê trên lửa than thay vì lửa ngọn. Những lồng rang hình trụ này đã được người Pháp và Hà Lan chỉnh sửa và phát triển để thay thế hoàn toàn việc rang trên chảo.
Người Hà Lan đã sáng tạo ra một thiết kế mới cho dụng cụ rang cà phê, kết hợp ý tưởng từ tay cầm dài của rang Bagdad và lồng rang của Elford. Đây được coi là dạng trống rang đầu tiên, đặc trưng bởi hình dạng trụ.
Từ năm 1670 đến giữa thế kỷ XIX, loại trống rang này trở nên phổ biến ở Hà Lan, Pháp, Anh và Hoa Kỳ, được trưng bày nhiều trong các bảo tàng Châu Âu và Hoa Kỳ. Dụng cụ rang này có hình trụ nằm ngang với đường kính khoảng 12cm và chiều dài từ 15 đến 20cm.
Có một cánh cửa trượt để đưa cà phê xanh vào, và trục dài giúp dễ dàng đặt trên lò sưởi. Quá trình rang cà phê diễn ra khi xoay trống rang từ từ, đảm bảo cà phê chín đều.
Ở London vào khoảng năm 1660, lò rang sắt trắng của Elford với cánh cửa trượt bên đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lịch sử rang cà phê. Trước đó, người châu Âu thường sử dụng chảo pudding cũ và chảo chiên truyền thống để rang cà phê trên than hoặc lửa mở.
Lò rang Elford đã thay thế phương pháp truyền thống này và được sửa đổi và phát triển bởi người Pháp và Hà Lan để trở thành lựa chọn hiệu quả hơn. Giữa năm 1700 và 1800, một loại bếp nhỏ sử dụng than cốc hoặc than củi đã được phát triển, có khả năng rang cà phê.
Bếp này được làm từ sắt và có trống quay hình trụ ngang để đảm bảo quá trình rang cà phê, một số biến thể của nó được thiết kế với tấm chắn phía trên và chân trụ phía dưới, giúp nó đứng vững trên lò sưởi bếp lửa mở. Với công suất lớn hơn, bếp này thích hợp cho việc rang những mẻ lớn, phục vụ trong các khách sạn và quán cà phê.
Những bước ngoặt lớn trong lịch sử rang cà phê
Trong thế kỷ 19, nhiều sáng chế mới trong lịch sử rang cà phê đã xuất hiện ở Mỹ và Châu Âu, giúp sản xuất cà phê hàng loạt trở nên thuận tiện hơn. Mặc dù vậy, việc rang cà phê tại nhà vẫn được ưa chuộng.
Năm 1849
Một máy rang cà phê hình cầu đã được phát minh ở Cincinnati, Ohio, dành cho việc sử dụng trên bếp lò củi. Cà phê xanh có sẵn ở cửa hàng địa phương hoặc có thể được đặt hàng qua thư.
Năm 1860 – 1870
Năm 1864, anh em nhà Arbuckle ở Philadelphia đã đưa ra một bước đột phá với túi giấy chứa cà phê rang nặng một pound (0,45 kg), mang lại thành công và được mô phỏng lại rất nhiều. Đây là một ý tưởng khá hay vì thời đó người ta chỉ đựng cà phê thành phẩm trong các bao lớn để vận chuyển.
Nhiều phương pháp đơn giản đã được sử dụng để rang cà phê tại nhà, như xếp cà phê trên một tấm kim loại trong lò hoặc đảo cà phê trong chảo gang trên lửa. Mặc dù việc rang tại nhà rất phổ biến trong lịch sử rang cà phê, nhưng có người tin rằng nó sẽ sớm biến mất do sự tiến bộ lớn trong quá trình rang cà phê thương mại vào những năm 1860 và 1870, đặc biệt là nhờ vào lợi ích kinh tế quy mô lớn.
Sáng chế về máy rang thương mại của Burns đã làm thay đổi toàn bộ ngành rang cà phê trong lịch sử rang cà phê ở Hoa Kỳ, tương tự như các đổi mới của các nhà phát minh ở Emmerich am Rhein đã cải thiện đáng kể quá trình rang cà phê thương mại ở Đức.
Năm 1903 – 1906
Từ đó, cà phê rang thương mại trở nên ngày càng phổ biến, đẩy lùi phương pháp rang tại nhà vào những năm 1900 tại Mỹ. Máy rang điện đầu tiên được cấp bằng sáng chế ở Hoa Kỳ và Đức, lần lượt, loại bỏ vấn đề khói và bụi nhiên liệu tạo ra mùi vị khó chịu cho cà phê.
Năm 1920
Tại Pháp, việc rang tại nhà vẫn được giữ lại cho đến sau những năm 1920, đặc biệt là ở các vùng nông thôn. Cà phê được rang đến sẫm màu theo từng mẻ nhỏ tại nhà và được chủ cửa hàng tự.
Họ thực hiện bằng nhiều loại thiết bị, từ trụ quay thủy tinh đến tấm sắt hoặc lưới thép, cũng như các thiết bị điều khiển bằng tay, kim đồng hồ hoặc động cơ điện. Do khói và bụi nhiều, họ thường rang cà phê ở ngoài trời, tạo ra sự đa dạng và phong phú trong cách rang cà phê tại nhà ở Pháp.
Năm 1950
Cà phê hòa tan được phát minh và trở thành thức uống phổ biến, các quán cà phê bắt đầu mở cửa để phục vụ những người yêu thích cà phê, mở ra một chương mới trong lịch sử rang cà phê.
Năm 1970 – 2001
Những năm 1970 chứng kiến sự xuất hiện nhiều quán cà phê mới, nơi khách hàng có thể thưởng thức đa dạng các loại cà phê rang và hạt cà phê từ khắp nơi trên thế giới. Điều này có ý nghĩa rất lớn về mặt lịch sử rang cà phê cũng như thể hiện sự yêu thích của con người đối với thức uống này.
Trong giai đoạn lịch sử rang cà phê vào những năm 1970 và 1980, máy rang gia đình Siemens Sirocco xuất hiện, được sản xuất tại Tây Đức và phân phối trên toàn thế giới. Đây là một máy rang xay tầng sôi nhỏ, mang tên theo quy trình rang trong không khí nóng, như cơn gió nóng của sa mạc Sahara, được gọi là Sirocco.
Năm 1976, kỹ sư hóa học Michael Sivetz đã đạt được bằng sáng chế cho công nghệ rang cà phê bằng khí nóng tại Hoa Kỳ, một đột phá đánh dấu sự chuyển đổi kinh tế trong lịch sử rang cà phê. Ông Sivetz khuyến khích người rang cà phê tại nhà tập trung vào chất lượng hạt cà phê.
Trong giai đoạn lịch sử rang cà phê vào năm 1980 và 1990, ngành công nghiệp cà phê dành cho những người yêu thích phát triển vượt bậc. Từ năm 1986 đến năm 1999, số lượng bằng sáng chế cho các thiết bị rang tại gia tăng đáng kể.
Vào những năm 1990, thị trường chứng kiến sự xuất hiện ngày càng nhiều thiết bị rang cà phê tại nhà, bao gồm cả máy rang có trống và các biến thể của máy rang tầng sôi. Đến năm 2001, người hâm mộ cà phê đã sử dụng Internet để đặt mua hạt cà phê xanh từ nhiều quốc gia trên thế giới và nhận giao hàng qua dịch vụ bưu điện, mở ra những trải nghiệm mới cho tín đồ đam mê cà phê.
Kết luận
Vậy là bài viết của USS đã có thể tóm gọn được lịch sử rang cà phê, bắt đầu từ cối đá và chày đá nguyên thủy, đi qua sự xuất hiện của dụng cụ rang chuyên dụng và máy rang thương mại. Từ Ethiopia vào năm 800 sau Công nguyên đến sự đổi mới của Ba Tư và Bagdad, cà phê đã trải qua sự đa dạng văn hóa và kỹ thuật.
Từ những bước đầu với chảo và lửa, đến máy rang thương mại của Burns vào năm 1864, lịch sử rang cà phê không chỉ là sự tiến triển về công nghệ mà còn là hành trình văn hóa. Sự sáng tạo của Michael Sivetz và xu hướng cà phê hòa tan vào những năm 1970 và 1980 mở ra một chương mới.
Từ đó, việc đặt mua hạt cà phê trực tuyến và sử dụng các thiết bị hiện đại đã định hình lại cách chúng ta trải nghiệm hương vị của cà phê, làm phong phú thêm cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Hành trình lịch sử rang cà phê không chỉ là một cuộc hành trình của công nghệ, mà còn là câu chuyện về sự đổi mới và tương tác không ngừng giữa con người và cà phê.
>>Xem thêm:
Bài viết liên quan
Tác dụng của cà phê là gì? 9 lợi ích mà cà phê mang lại
Cà phê, nguyên liệu phổ biến, đang được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh...
Th2
5 yếu tố trong quá trình rang cà phê mà ta cần quan tâm
Có thể nói, quá trình rang cà phê là một quá trình đòi hỏi sự...
Th2
Kết hợp hương vị Cà phê và Sôcôla – 8 món ăn ngọt hoàn hảo
Sự độc đáo khi kết hợp hương vị Cà phê và Sôcôla cùng nhau trong...
Th2
Bạn có biết rằng hương vị cà phê ngon được tạo nên từ 5 yếu tố?
Hương vị đóng vai trò then chốt trong việc định đoạt giá trị của một...
Th2
Những hương vị cà phê từ máy rang cà phê cực đỉnh
Vị cà phê trong cuộc sống – Mỗi tách cà phê, không chỉ là một...
Th2
Các Loại Cà Phê Ngon Được Yêu Thích Nhất Năm 2025
Cà phê không chỉ là thức uống yêu thích của hàng triệu người mỗi sáng...
Th2