Cà phê Ethiopia từ châu Phi

Là một trong những biểu tượng cà phê nổi tiếng trong cộng đồng cà phê toàn cầu, “cà phê Ethiopia” đã trở thành một phần không thể thiếu trong danh mục sản phẩm của các thương hiệu nổi tiếng như Starbucks, Blue Bottle, Intelligentsia Coffee & Tea,… Tuy nhiên, điều gì đã tạo nên sức hút đặc biệt của cà phê Ethiopia?

Tại sao lại có nhiều người yêu thích đắm chìm trong hương vị của loại cà phê này? Hãy cùng USS khám phá những điểm độc đáo nhất của cà phê Ethiopia nhé.

Ethiopia – khởi nguồn của cà phê thế giới

Theo những ghi chép trong sách vở, cây cà phê Arabica được phát hiện lần đầu tiên tại Ethiopia bởi một người chăn dê có tên là Kaldi. Và câu chuyện đó vô cùng lạ kỳ.

Ngày xưa, ở một ngôi làng nhỏ tại đất nước Ethiopia xa xôi, có một cậu bé chăn dê tên là Kaldi. Nhờ những chú dê của mình, cậu đã có một trải nghiệm kỳ lạ khi tiếp xúc với thứ quả mang tên cà phê Ethiopia.

Chuyện kể lại rằng, Kaldi trong một lần đi chăn dê thì chán đời liền mang sáo ra thổi cho vui. Câu say sưa thổi đến mức mà lúc ngoảnh mặt lên thì chẳng thấy con dê nào cả.

Kaldi giật mình sợ hãi, dáo dác chạy đi tìm đàn dê.

Vừa đi, Kaldi vừa khóc, đàn dê là nguồn sống của cả nhà, mất là chết. Thế mà đúng lúc cậu tuyệt vọng nhất thì đàn dê xuất hiện như từ hư không trước mắt cậu.

Kaldi vừa vui, nhưng cũng vừa sợ, bởi khi ấy cậu thấy một hiện tượng rất lạ, mắt thấy tai nghe chứ không phải chiêm bao.

Cả đàn dê đang nhảy nhót trước mặt cậu rất là High !!

Ngồi quan sát từ xa, cậu phát hiện ra rằng, đàn dê bị như vậy là do vừa ăn phải một thứ quả chín đỏ gì đó rất kỳ lạ.

Thấy dê ăn được, cậu cũng thử ăn theo. Và gần như ngay lập tức, Kaldi “đu đi đưa đi” hưng phấn cực độ, cậu thổi sáo và cùng hòa mình vào vũ điệu của đàn dê. Phải đến một lúc lâu sau cậu mới bình thường trở lại được.

Kaldi nhanh chóng dắt đàn dê về nhà và mang ngay thứ quả kỳ lạ đó đến cho các vị tu sĩ để khoe. Và từ đó cứ thế, cứ thế, tiếng lành đồn xa về thứ quả diệu kỳ. Quả cà phê Ethiopia từ đây bắt đầu một chuyến hành trình đi khắp thế giới của mình.

Đó là câu chuyện về nguồn gốc của cà phê Ethiopia nói riêng và cà phê thế giới nói chung. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Ethiopia có điều gì đặc biệt khiến cây cà phê xuất hiện ở nơi đây chứ không phải nơi khác ?

Nơi có điều kiện tuyệt vời để trồng cà phê

Bạn có biết không, không phải mọi nơi trên thế giới đều có thể trồng được cà phê. Cà phê chỉ có thể phát triển và trưởng thành tốt trong những vùng có khí hậu mát mẻ quanh năm, lượng mưa đều và ánh nắng không quá gay gắt.

Những vùng đất có điều kiện như vậy thường nằm trong vành đai xích đạo, bao gồm Trung Mỹ, Châu Phi, Trung Á và Đông Nam Á, tạo thành một khu vực được gọi là “The Bean Belt”. Trong khu vực này, có hơn 75 quốc gia có điều kiện để trồng cà phê và Ethiopia là một trong số đó, là nơi nổi tiếng với cà phê Ethiopia.

Trồng cà phê Ethiopia không chỉ là việc trồng cây cà phê ở một địa điểm nào đó, mà còn là việc thu hoạch những loại cà phê có chất lượng cao và hương vị đặc biệt. Với những điều kiện tự nhiên đặc biệt như độ cao vùng trồng lớn và khí hậu đặc trưng, cà phê Ethiopia được coi là một trong những loại cà phê hàng đầu trên thế giới.

Độ cao vùng trồng cà phê Ethiopia thường nằm trong khoảng từ 1290m đến 3000m so với mặt nước biển, tạo điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của cây cà phê Arabica. Ở những vùng cao như vậy, nhiệt độ thấp hơn và áp suất cũng thấp hơn, giúp cây cà phê phát triển chậm và có thể tích chất dinh dưỡng lớn hơn trong quả cà phê, điều này đã tạo nên sự khác biệt của Ethiopia so với các nơi khác

Với sự kết hợp giữa điều kiện tự nhiên đặc biệt và các giống cà phê độc đáo, cà phê Ethiopia không chỉ nổi tiếng về hương vị mà còn là điểm đến lý tưởng cho những người yêu thích cà phê trên toàn thế giới.

Ethiopia – Nơi có giống cà phê hậu duệ nổi tiếng

Bạn có thể bắt gặp cái tên Heirloom trên bao bì của rất nhiều gói cà phê Ethiopia khác nha, dù chúng đến từ vùng trồng nào đi chăng nữa. Cà phê Ethiopia, với hàng nghìn giống cây khác nhau, không chỉ bao gồm một giống cây cà phê duy nhất như một số người có thể nghĩ. Theo tính toán sơ bộ, có từ 6 tới 10 nghìn giống cà phê ở Ethiopia.

Và sự độc đáo nảy sinh từ việc phân loại khó khăn. Người Ethiopia đã tạo ra một cái tên cho các loại cà phê của họ, đó là “Heirloom” – nghĩa là “vật kế thừa”.

Heirloom là một khẳng định với thế giới rằng hạt cà phê là báu vật mà người Ethiopia đã bảo vệ và truyền lại qua các thế hệ. Hạt cà phê từ Ethiopia ngày nay là con cháu của những hạt cà phê xuất hiện đầu tiên trên thế giới!

Vậy nếu bạn cầm trên tay gói cà phê Ethiopia với tên giống Heirloom, bạn có thể hiểu rằng những hạt cà phê trong đó là hậu duệ của những cây cà phê đầu tiên và lâu đời nhất. Và điều quan trọng nhất là, nhờ vào sự độc đáo và nguồn gốc lịch sử của mình, cà phê Ethiopia đã vang danh khắp mọi nơi.

Hương vị cà phê Ethiopia khó quên

“Cà phê vùng này thực sự độc nhất trên nhiều phương diện. ” Theo James Hoffman – Tác giá The World Atlas Of Coffee (Cuốn sách cà phê bán chạy nhất thế giới)

Cà phê Ethiopia là một phần không thể thiếu khi khám phá về cà phê. Được biết đến với sự phức tạp đặc biệt của nó, cà phê Ethiopia luôn là một thách thức đối với người thưởng thức cà phê trên khắp thế giới!

Nó có thể mang đến cho bạn những trải nghiệm cà phê độc đáo, như hương vị của trà hoa bí ẩn, sâu lắng và đầy sức hút. Hoặc có thể là một hỗn hợp hương thơm ngọt ngào của hoa và cam quýt mạnh mẽ, như hoa nhài, hoa hồng, hoa cam bergamot.

Đặc biệt, có những loại cà phê Ethiopia khiến bạn khó nhận ra đó là cà phê, với hương thơm nhẹ nhàng của trà, vị chua sáng kết hợp với vị ngọt ngào của mật ong, và không hề có vị đắng.

Những loại cà phê từ Ethiopia mang lại cảm giác như thưởng thức một ly nước hoa quả, với hương vị đa dạng như cam chanh và hương vị đậm đà của rượu vang từ các loại quả mọng. Thực sự, một lần thưởng thức cà phê Ethiopia làm bạn nhớ mãi.

4 vùng trồng cà phê nổi tiếng nhất ở Ethiopia

Ethiopia, vùng đất nơi cây cà phê Arabica được sinh ra, là điểm đến lý tưởng cho những ai đam mê hương vị cà phê độc đáo và hiếm có.

Yirgacheffe

Hương vị của cà phê Yirgacheffe mang đậm nét đặc trưng của cà phê Ethiopia, và đây là điểm chung của nhiều loại cà phê từ khu vực này. Tuy nhiên, cà phê Yirgacheffe còn nổi bật với sự đa dạng và phong phú của nhóm vị chua hoa quả.

Mỗi phương pháp chế biến đều tạo ra những hương vị riêng biệt:

• Phương pháp chế biến ướt là phổ biến nhất tại Yirgacheffe. Cà phê chế biến bằng phương pháp này thường có vị chua sáng của cam chanh, đào mọng và hương hoa trắng đặc trưng.
• Còn các loại cà phê Yirgacheffe chế biến khô hoặc yếm khí, mặc dù ít phổ biến hơn, nhưng vẫn tồn tại và có sự phát triển đáng kể. Các loại cà phê chế biến theo cách này thường mang những hương vị độc đáo như rượu vang, Cherry, Cacao,…

Xu hướng sử dụng phương pháp chế biến này đang tăng mạnh, và có thể bạn sẽ thấy nhiều loại cà phê Yirgacheffe này hơn trong thời gian tới.

Một vài điều đặc biệt về vùng trồng này:

• Yirgacheffee thực tế chỉ là một quận nhỏ (Woreda) nằm trong vùng Gedeo (Gedeo Zone) tại Ethiopia. Và sàn giao dịch thương mại Ethiopia (ECX) phân loại cà phê đến từ vùng Gedeo với cái tên cà phê Yirgacheffe.
• Các nhà máy chế biến cà phê tập trung (Washing Station) là một hình ảnh nổi bật tại vùng Yirgacheffe này, các nhà máy là nơi có đủ máy móc, công cụ và kỹ thuật để hỗ trợ chế biến cà phê một cách tốt nhất. Với môi trường địa lý và khí hậu đặc biệt, cà phê Ethiopia được chế biến tại các nhà máy này mang lại hương vị đặc trưng và phong phú.
• Một yếu tố chính giúp cà phê Yirgacheffe có hương vị độc đáo là: Độ cao vùng trồng. Yirgacheffee có độ cao vùng trồng tới hơn 2000m, ở độ cao này, cây cà phê cần phải hoạt động, phát triển nhiều hơn để sinh trái. Thời gian quả cà phê chín vì thế cùng lâu hơn bình thường, nhưng chính vì vậy mà quả cà phê có thời gian hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng và phát triển hương vị hơn.

Sidamo

Vùng Sidamo, với danh tiếng là một trong những khu vực trồng cà phê lớn nhất ở Ethiopia, đặc biệt nổi tiếng với đa dạng loại cà phê. Các sản phẩm cà phê từ Sidamo mang đến một thế giới hương vị độc đáo và phong phú, với mỗi vùng trồng cà phê mang lại những đặc điểm riêng biệt.

Các loại cà phê từ Sidamo thường mang trong mình hương hoa trắng đặc trưng, kết hợp với vị chua sáng. Tuy nhiên, cà phê từ khu vực này còn có thêm những vị ngọt của mật ong, quả mọng và các loại hạt khác, tạo nên sự cân bằng hoàn hảo với vị chua.

Để thưởng thức tất cả các loại cà phê từ Sidamo, có lẽ bạn sẽ cần một khoảng thời gian khá lâu.

Một vài điều đặc biệt về vùng trồng này:

• Vùng Sidamo (cùng với Harrar và Yirgacheffe) là một trong ba vùng cà phê đã đăng ký chỉ dẫn địa lý ở Ethiopia. Nơi đây là một trong những vùng đất trù phú nhất Ethiopia và vô cùng lý tưởng để trồng cà phê.
• Vùng Sidamo, được biết đến với cà phê Ethiopia, bao phủ một khu vực rộng lớn trải rộng qua các cao nguyên màu mỡ. Vùng Sidamo được tạo thành từ hơn 20 quận khác nhau, với độ cao phân bố vô cùng khác biệt, tạo nên các tiểu vùng khí hậu khác nhau giữa các quận.
• Có rất nhiều loại cà phê Sidamo xuất hiện trên thị trường với nhiều cấp bậc khác nhau. Các loại cà phê Sidamo được phân loại G1 là một trong những nhóm cà phê tốt nhất.
• Một số quán cà phê cũng đã bắt đầu dùng thử một số mẫu Ethiopia G2 hoặc G4 để làm nền cho các món Espresso Base như Americano, Latte… Trải nghiệm uống các món cà phê ấy được nâng cấp lên hẳn, có thêm nhiều hương vị hoa quả hơn hẳn, còn các loại Sidamo G1 thì phần lớn vẫn được đưa tới khách hàng dưới dạng cà phê rang sáng dùng cho các cách pha Pour Over.

Guji

Năm 2022 là một năm mà cà phê Guji từ Ethiopia lan tỏa mạnh mẽ ở Việt Nam qua một số mẫu cà phê từ Uraga, Hambela hay Shakiso. Những mẫu cà phê này làm mưa làm gió suốt một thời gian dài từ Bắc vào Nam với hương vị đặc biệt.

Cà phê Guji thực sự có những hương vị khác biệt và đặc trưng so với cà phê Yirgacheffe và Sidamo. Nhìn chung, cà phê Guji có những nhóm hương vị thuộc nhóm cam chanh vô cùng nổi bật. T

ùy vào cách chế biến ướt hay khô mà những vị chua này đi từ cảm giác dịu nhẹ cuối họng cho đến những vị chua tê tái sáng bừng đầu óc. Đi cùng với đó là một bữa tiệc quả mọng ngọt ở cuối họng.

Một vài điều đặc biệt về vùng trồng này:

• Trong quá khứ, cà phê từ Guji và từ Yirgacheffe từng được gọi chung bằng cái tên “Cà phê Sidamo”. Tuy nhiên, kể từ năm 2002, cà phê từ Guji (cũng như từ Yirgacheffe) đã được gọi bằng tên riêng của mình, đồng thời tạo nên danh tiếng cho cà phê Ethiopia.
• Guji may mắn nhiều khu vực đất trồng có thể canh tác cà phê, và cà phê Ethiopia từ Guji đang nổi tiếng trên thế giới. Nơi đây cũng được coi là nơi những người Ethiopia cổ đại đầu tiên đến định cư, và việc canh tác cà phê đã diễn ra từ rất sớm tại đây.
• Tuy nhiên, Guji cũng là một khu vực giàu khoáng sản của Ethiopia, với các tài nguyên như vàng, đá quý và các loại khoáng sản quý giá khác. Do đó, tiềm năng cà phê của khu vực này chỉ mới được đẩy mạnh thời gian gần đây, nhưng đã thu hút sự chú ý lớn từ thị trường quốc tế.

Limmu